Wiener potpourri

Het verhaal van de Csakán, onderduiker bij de Biedermeiers

Annelies Schraa (csakán) en Michiel Niessen (gitaar)

Een programma met muziek van Kaiser, Krähmer, Giuliani en Bosisio waarin de Czaskán centraal staat: de romantische opvolger van de blokfluit.

De blokfluit - wie kent dit instrument niet? En allemaal weten we uit de geschiedenisboekjes dat dit instrument zijn hoogtijdagen vierde in de Barok, na een hele lange aanlooptijd, die volgens archeologische vondsten al duizenden jaren geleden begon, bij de eerste mensen in Europa die aan kunst begonnen te doen. Maar ook weten we dat de dagen van de blokfluit geteld waren, na de Barok; de dwarsfluit, de hobo en de klarinet verdrongen de ‘flauto dolce’ met hun hogere decibelproductie.

De blokfluit bleef na de Barok gewoon door bestaan, en deed wat zovelen doen onder bedreiging: een andere naam aannemen, een andere woonplaats zoeken, een andere verschijningsvorm tonen.

De blokfluit dook onder in Wenen, en werd de Csakán... Een naam ontleend aan een oude Hongaarse strijdbijl, later gestileerd tot wandelstok. De wandelstok werd tot metgezel op reis, en om op reis ook muziek te kunnen maken, werd de wandelstok tegelijkertijd blokfluit, met een afschroefbaar stok-gedeelte, en een opschroefbare klankbeker. En juist die ‘Wanderlust’ maakte het instrument in Wenen weer ongekend populair. Zó populair, dat hobo-virtuoos Ernest Krähmer zijn instrument in de steek liet voor de Csakán, en furore maakte in de jaren 30 van de 19e eeuw.

In een programma met muziek van Diabelli, Krähmer, Giuliani, Bosisio vertellen Annelies Schraa (op de Csakán) en Michiel Niessen (gitaar) het spannende verhaal van een bijna verloren gegaan instrument, de her-ontdekking van een groot stuk repertoire, dat ten grondslag ligt aan de Klassieke muziek zoals wij die nu kennen.

Uitvoeringen: